Eerste wedstrijd
In 1953 werd de eerste 'Nationale Wedstrijd in het Metselen met Baksteen' georganiseerd. De eerste wedstrijd vond plaats in Rotterdam, in een grote tent achter het Bouwcentrum. De wedstrijd duurde 1 dag en er deden 38 leerlingen aan mee, de beste metselleerlingen van de Lagere Technische Scholen.
Het Verbond van Nederlandse Baksteenfabrikanten, dat in 1984 het predicaat Koninklijk ontving, organiseert vanaf 1953 elk jaar opnieuw deze wedstrijd om verschillende redenen:
- belangstelling kweken voor het metselvak;
- verbetering van de metselopleidingen;
- de kwaliteit van het metselen;
- aanpassing aan de stand van de techniek in de bouwpraktijk.
Aanleiding
In het midden van de 20e eeuw was het metselonderwijs op de Technische Scholen niet uniform. Dit kwam doordat de wijze van metselen regionaal en zelfs lokaal verschilde. Een metselaar in Arnhem oefende zijn vak op een heel andere manier uit dan bijvoorbeeld in Den Haag. Eén van de belangrijkste doelstellingen was om door middel van de landelijke wedstrijden te komen tot eenzelfde metseltechniek, de zogenaamde Eenvormige Nederlandse Metseltechniek. Daarom werd in de zestiger jaren van de vorige eeuw een Studiegroep Metselen opgericht. In 2002 verscheen de handleiding 'Starterspakket Metselen', bedoeld voor VMBO-docenten.
In 2004 werd de metselmethode opnieuw - nu digitaal - gepubliceerd. In 2006 verscheen de cd-rom 'Constructies in metsel(bak)stenen' met daarop begrippen omtrent ontwerpen en uitvoering van constructies in metselbaksteen.
Ontstaan/verloop/geschiedenis
Na de start van het kampioenschap in 1953 nam het aantal deelnemers toe. Het was in die tijd niet ongewoon dat een leerling om deel te kunnen nemen, voor het eerst van zijn leven in de trein zat. In 1966 deden 152 leerlingen mee van 76 scholen en daarbij nog 14 leerlingen uit het leerlingstelsel. De wedstrijd was inmiddels verplaatst naar Ahoy Rotterdam en uitgebreid met wedstrijden in het straatmaken en stukadoren. Alle wedstrijden vonden tegelijk op één dag plaats.
Vanaf 1967 werden er vier regionale voorwedstrijden in vier verschillende plaatsen gehouden, met een finale in Utrecht, ingepast in de 'Nationale Beroepenmanifestatie'.
In 1977, bij de 25e editie van de wedstrijd, besloot men het voortaan over een andere boeg te gooien, want de Nationale Beroepenmanifestatie werd zo vroeg in het jaar gehouden dat het de leerlingen aan voldoende praktijkuren ontbrak. Ter gelegenheid van dit 5e lustrum metselden de deelnemers met hart en ziel twaalf verschillende 'open haarden'. Deze werden - als te doen gebruikelijk - weer afgebroken, tot ieders verdriet.
Voortaan organiseerde KNB een geheel op zichzelf staande finaleweek en ook werd besloten voortaan een blijvend werkstuk te maken.
Alle 'blijvende' finalewerkstukken die nog te bezichtigen zijn staan vermeld op de website in de lijst 'overzicht projecten'.
Nationaal voegkampioenschap
Van 2003 tot en met 2015 werd aan het NK Metselen ook het NK voegen van baksteenmetselwerk gekoppeld, met medewerking van de Nederlandse Stichting Praktijkopleiding Voegers (NSPV). Leerlingvoegers van BGA-Nederland streden om de Zilveren Voegspijker. Met ingang van 2016 is deze opzet verlaten.
Bezoek Koningin Beatrix
Hoogtepunt van de jubileumwedstrijd in 2012 was zonder twijfel het werkbezoek van HM Koningin Beatrix op dinsdagmiddag 24 april aan de finale in Barneveld. De Koningin nam uitgebreid kennis van de werkstukken en nam ruim de tijd om te spreken met alle wedstrijddeelnemers afzonderlijk, de leden van de vakjury en vertegenwoordigers van scholen en organisaties. De Koningin bleek goed op de hoogte van het metsel- en voegvak.
-Bekijk het bezoek van de Koningin (Youtube)
Jubileum
Ter gelegenheid van de 60e wedstrijd in 2012 gaf KNB een jubileumboek uit 'Zestig jaar kunst met troffel en voegspijker'. In 2002, bij de 50e wedstrijd verscheen '50 jaar Zilveren Troffel'. Beide boeken zijn nog bij KNB verkrijgbaar.
2018: toegangspoorten Wilhelminapark Grou, Leeuwarden
- Delen
